Gebeurtenissen 1955

Orkaan Alice wordt unicum

 

1 januari 1955 - De orkaan Alice werd de enige Atlantische orkaan ooit die twee kalenderjaren besloeg. Alice werd gevormd op 30 december 1954 en verdween op 6 januari 1955.

Alice was de twaalfde tropische cycloon en achtste orkaan van het seizoen. Ontstaan boven de Atlantische Oceaan, trok de orkaan richting de Benedenwindse Eilanden, waar hij zijn piek van 130 km/h bereikte. 

Boven de Caribische Zee verdween de orkaan weer op 6 januari. De orkaan maakte geen slachtoffers, maar zorgde wel voor enorme regenval. De eilandengroep Saba op de Nederlandse Antillen werd vooral getroffen, de kosten liepen op tot 625 duizend dollar. 

Begin 1954 was er al een orkaan Alice, maar omdat analytici dachten dat de laatste orkaan pas op 2 januari 1955 ontstaan was, kreeg ook deze de naam Alice. Pas later bleek de orkaan al in december te zijn ontstaan, waardoor er twee orkanen met de naam Alice zijn in 1954.

 

 

 

 

 

 

Albert Einstein overleden

 

18 april 1955 - Albert Einstein, een van de belangrijkste natuurkundigen uit de geschiedenis, stierf in zijn slaap nadat hij zijn artsen geweigerd had hem te opereren aan een verwijding van de aorta.

Albert Einstein werd op 14 maart 1879 in Ulm, Duitsland geboren in een joodse familie. Op een Technische Hogeschool in Zwitserland leerde hij Mileva Maric kennen. Ze trouwden en kregen drie kinderen. 

In 1905 kreeg Einstein bekendheid door de publicatie van de speciale relativiteitstheorie, die werd gevolgd door de algemene relativiteitstheorie in 1915. Hij hield zich ook bezig met de kwantummechanica, kosmologie en de statistische mechanica. 

In 1919 scheidde Einstein van Maric en trouwde daarna met zijn nicht Elisa Löwenthal. In 1921 kreeg Einstein de Nobelprijs voor de Natuurkunde. Toen Adolf Hitler aan de macht kwam in Duitsland en er een lastercampagne kwam tegen Einstein, besloot hij zich te vestigen in de VS en zijn Duitse staatsburgerschap op te geven. 

Na zijn dood werden zijn hersenen tevergeefs onderzocht. In 1999 werd ontdekt dat het gedeelte van de hersenen dat verantwoordelijk was voor ruimtelijk denken 15% breder was dan normaal.

 

 

 

 

Warschaupact

 

14 mei 1955 - Het Pact van Warschau wordt op 14 mei 1955 opgericht als reactie op de aansluiting bij het Westen van de West-Duitsland en had als doel om de Oost-Europese landen meer betrokken te krijgen bij de Russen.

De oprichting kwam voort uit de vijandelijke relatie tussen Amerika en Rusland. Beide grootmachten hadden andere ideeen over de toekomst van Duitsland, zo vlak na de oorlog. Duitsland was op 9 mei 1955 lid geworden van de NAVO; de Westerse wereld.

Het pact had als doel om de Oost-Europese landen wederzijdse ondersteuning, vriendschap en samenwerking te geven met Rusland om zo de mogelijke dreiging van het Westen te kunnen weerstaan.

Tot 1 april 1991 houdt het Pact stand. In de tussentijd is in 1956 Hongarije kort uitgetreden, is Albanie buitengesloten, wordt er een einde gemaakt aan de 'Praagse lente' en is de Berlijnse muur gevallen. De oorzaak van het opheffen van het Pact kwam onder andere door het uiteenvallen van Rusland.

 

 

 

 

 

 

 

 

Eerste file in Nederland

 

29 mei 1955 - Op Eerste Pinksterdag werd de eerste Nederlandse file een feit. De rotonde bij Oudenrijn, vlakbij Utrecht, kon de 50.000 auto's niet aan. Er werd met veel bewondering op de eerste file gereageerd.

De auto was er destijds vooral om leuke tochtjes mee te maken. Op eerste Pinksterdag trok men er massaal op uit om bijvoorbeeld de Veluwe of de bollenvelden te bezoeken. De Veluwe was vooral in trek bij Nederlandse gezinnen uit de Randstad, de bollenvelden werden geliefd door veel Duitse gezinnen. 

Deze twee stromen kruisten elkaar vlakbij Utrecht, waarna de rotonde Oudenrijn het niet meer aankon. Voor het eerst in de geschiedenis stonden de auto's vast. Hierdoor was de eerste file in Nederland een feit geworden. 

Men was verbaasd en verwonderd, maar vooral ook trots. De file bevestigde voor de mensen dat Nederland met al die auto's een modern land geworden was en meetelde in de Westerse wereld.

 

 

 

 

 

 

Drama van Le Mans: 82 doden door crash

 

 

11 juni 1955 - De Mercedes-Benz 300 SLR, bestuurd door Pierre Levegh, vloog na een kleine botsing met een andere auto het publiek in. Hierbij kwamen 82 mensen om het leven en raakten meer dan honderd toeschouwers gewond.

De race in Le Mans is een van de beroemdste races van het jaar. Het is tevens de grootste en oudste autorace ter wereld. Het circuit is 13,65 km lang en het is de bedoeling om in 24 uur zo veel mogelijk ronden te rijden. 

De race in 1955 had een dramatische afloop. Na iets meer dan twee uur gereden te hebben, raakte Pierre Levegh de auto voor hem, waardoor hij op een beschermingswal gelanceerd werd. Op deze wal vloog de auto nog tientallen meters over de kop. Door de immense snelheid, raakten ook allerlei grote autodelen los en vlogen in het publiek. Het motorblok werd ook gelanceerd en schoot als een kanonskogel door de toeschouwers. Tot overmaat van ramp vatte de auto vlam, het vuur zorgde samen met de rondvliegende auto-onderdelen voor de dood van 82 toeschouwers en Pierre Levegh zelf.

 

 

 

 

 

 

Opening van Disneyland

 

 

17 juli 1955 - Het eerste Disneylandpark werd in Anaheim geopend. Het park bestond uit vijf zogenaamde landen, met elk een eigen thema.

De namen van de landen die bij de opening bezocht konden worden waren: Main Street, Fantasyland, Adventureland, Frontierland, and Tomorrowland.

Niet alle attracties waren al af, maar wel kon men onder meer in de Aluminum Hall of Fame, Rocket to the Moon, 20,000 Leagues Under the Sea en Space Station X-1.

Disneyland was een groot succes en in het tweede jaar werd er al winst behaald. Ook kwamen er snel nieuwe attracties bij. Later volgden er parken in Florida, Tokiyo en Parijs.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Orkaan Hilda eist 300 levens

 

 

19 september 1955 - De sterke categorie 3 orkaan liet een spoor van verwoesting achter in Mexico. Duizenden mensen raakte dakloos en de kosten liepen op tot meer dan 800 miljoen dollar.

Op 10 september ontwikkelde een tropische golf zich in een tropische depressie ten noorden van de Lesser Antillen. Een dag later groeide hij uit tot een tropische storm en kreeg de naam Hilda. 

In de nacht van 13 september trof Hilda de Guantánamo streek, waarna de orkaan weer afzwakte tot een tropische storm. Na twintig uur en weer versterkt door de goede condities boven de Caribische Zee bereikte Hilda de 3e categorie op 15 september. 

Hilda maakte de 16e landcontact op Yucatán Peninsula en trof daar een dichtbevolkt gebied. Op de 18e bereikte Hilda haar piek van 220 km/h en kwam op de grond bij Tampico een dag later. 

Hier overstroomde de helft van de stad, wat voor een enorme ravage zorgde. In totaal kwamen 300 mensen om het leven.

 

 

 

 

 

Orkaan Janet zorgt voor catastrofe op de Caraiben en Mexico

 

 

28 september 1955 - De categorie 5 orkaan werd de meest krachtige orkaan van het seizoen en een van de sterkste Atlantische orkanen ooit. Catastrofale verwoestingen en ten minste 687 doden waren het gevolg.

Op 21 september werd ten oosten van de Caraiben een tropische storm waargenomen. Met ongelofelijke snelheid ontwikkelde Janet zich in een dag tot een categorie 3 orkaan. Met een 37 km breed oog sloeg de orkaan toe op Barbados. 

Na een korte zwakkere periode groeide Janet uit tot een categorie 5 orkaan en sloeg op 28 september genadeloos toe bij de stad Chetumal in Mexico. Windsnelheden van meer dan 280 km/h werden nog gemeten, voordat de orkaan alle apparatuur verwoestte. Nog nooit had een Atlantische orkaan zo'n sterk landcontact gemaakt. 

Als een categorie 2 orkaan trof Janet de volgende dag de stad Veracruz. Op 30 september verdween de storm boven Mexico. Janet zorgde met haar verwoestende spoor voor 687 doden en de kosten liepen op tot 50 miljoen dollar.

 

 

 

 

Acteur James Dean overleden na auto-ongeluk

 

30 september 1955 - De knappe, jonge en succesvolle acteur James Dean kwam bij een auto-ongeluk om het leven. Hij was pas 24 jaar oud toen hij stierf.

James Dean werd op 8 februari 1931 geboren in Indiana. Doordat zijn moeder al vroeg overleed, en zijn vader niet voor hem kon zorgen werd hij naar de boerderij van zijn oom en tante gestuurd. Na enige tijd ging hij weer bij zijn vader en stiefmoeder wonen. Op advies van zijn vader begon hij aan een studie rechten. Hij besloot uiteindelijk toch naar de universiteit van Californië te gaan voor een theater opleiding.

In 1951 trok hij naar New York, waar hij al snel enkele rollen op toneel en in reclamespotjes had. Na drie bijrolletjes in films kreeg hij een auditie bij Warner Bros. Hij kreeg een hoofdrol in 'East of Eden', wat zijn doorbraak betekende. Na de films 'Rebel without a cause' en 'Giant' maakte James Dean faam als acteur, maar ook als opstandige jongere waar moeilijk mee te werken was.

Na de opnamedagen reed James altijd weg in zijn Porsche ironisch genoeg werd dit laatste hem uiteindelijk fataal, hij reed frontaal in op de auto van Donald Turnupseed. Turnupseed kwam er met lichte verwondingen van af.

 

 

 

 

 

Vietnamoorlog

 

 

1 november 1955 - Nadat de Fransen de slag bij Dien Bien Phu hadden verloren, leek er een einde te komen aan de oorlog in Vietnam. Er werd in Genève een akkoord gesloten, waarna een onmiddellijke wapenstilstand tussen Frankrijk en de Vietminh werd gesloten. Het was echter een voorbode van de Vietnamoorlog.

Bij de akkoorden van Genève werd besloten dat Vietnam tijdelijk in twee delen werd verdeeld. Daarnaast dienden er in juli 1956 verkiezingen plaats te vinden, waarna beide delen weer herenigd zouden gaan worden. De VS, maar ook de Zuid-Vietnamese regering waren geen officiële partij op de conventie, waardoor ze de akkoorden niet tekenden. 

Franse en Zuid-Vietnamese soldaten verlieten Noord-Vietnam en de Vietminh moest grote delen in het zuiden van het land verlaten. Het communistische Noord-Vietnam wilde zo snel mogelijk herenigd worden met Zuid-Vietnam, terwijl de Verenigde Staten dit wilde voorkomen. De Verenigde Staten steunde de Zuid-Vietnamese leider Ngo Dinh Diem. Omdat de VS verwachte dat Ho hi MinCh, de leider van de Vietminh, de verkiezingen zou winnen, hielden ze deze tegen. 

Er ontstond vervolgens een oorlog in Zuid-Vietnam, tussen Noord-Vietnam, gesteund door de Vietminh, inmiddels Vietcong, en Zuid-Vietnam, welke door onder andere de Verenigde Staten, Zuid-Korea en Australië werd gesteund. 

De Zuid-Vietnamese bevolking keerde zich vervolgens langzamerhand tegen hun leider Ngo Dinh Diem, die als minister had gediend onder het bestuur van de Fransen. Hij trok alle macht naar zich toe, benoemde familie en vrienden op belangrijke posities en er was veel corruptie in het land. Hierdoor kon de Vietcong steun winnen onder de arme bevolking in Zuid-Vietnam. 

Na bloedige rellen in Hue, op 8 mei 1963, en daaropvolgende rellen in het gehele land, besloot de VS dat Diem moest verdwijnen. Ngo Dinh Diem sloeg op de vlucht, maar werd op weg naar het vliegveld vermoord.

Ondertussen had de Vietcong grote winsten geboekt en kreeg de Amerikaanse president Johnson toestemming om militaire steun te geven aan Zuid-Vietnam, mits Noord-Vietnam richting de Amerikanen hiertoe aanleiding gaf.

Het Tonkin Incident was de aanleiding voor de VS om in te stemmen met een gewapende inmenging in de Vietnamoorlog. Er werden steeds meer Amerikaanse soldaten naar Vietnam gestuurd en uiteindelijk bevonden er zich meer dan 500.000 Amerikaanse soldaten in Vietnam. Alle mogelijke middelen, zoals bombardementen, napalm, maar ook chemische middelen werden ingezet, maar Het lukte de Verenigde Staten echter niet om de Vietnamoorlog in hun voordeel te beslissen. 

Daarnaast bleef het optreden van de Amerikaanse soldaten in Vietnam niet onbesproken. Ze richtten bijvoorbeeld een bloedbad aan in My Lai, waarbij 500 ongewapende Vietnamese burgers om het leven kwamen.

Ook buurlanden Cambodja en Laos werden betrokken bij de Vietnamoorlog. Zuid-Vietnam, gesteund door Amerikaanse soldaten viel Cambodja binnen op 27 april 1970. Cambodja werd veelvuldig gebombardeerd en de strijd kostte aan meer dan 600.000 burgers het leven.

De roep om terugtrekking werd steeds groter. Er vonden wereldwijd veleprotesten tegen de Vietnamoorlog plaats en president Nixon besloot tot een geleidelijke terugtrekking van de Amerikaanse soldaten. 

Het akkoord van Parijs werd ondertekend. Dit akkoord werd echter niet door De Zuid-Vietnamese president Nguyen Van Thieu ondertekend. Na het akkoord trok de VS de soldaten terug en kreeg Noord-Vietnam de kans om Zuid-Vietnam te veroveren. Na de Val van Saigon op 30 april 1975 werden Noord- en Zuid-Vietnam weer herenigd. Daarmee kwam er een einde aan de Vietnamoorlog.

De Vietnamoorlog kostte aan ruim 58.000 Amerikaanse soldaten en aan meer 3 miljoen Vietnamezen het leven. Ook waren er vele Vietnamezen gewond geraakt door de chemische middelen, welke ook op latere generaties effect hadden.

 

 

 

Het prototype Fokker F 27 Friendship, geregistreerd als de PH-NIV, maakte haar eerste vlucht op 24 november 1955 op de kop af 25 jaar geleden.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Oostenrijk zelfstandig

15 mei 1955

 

56 JAAR GELEDEN - Kort na de Eerste Wereldoorlog ontstond Oostenrijk in de vorm waarin we het nu kennen. Voor die tijd vormde het samen met Hongarije en delen van Italië en Joegoslavië één land. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zoekt het land aansluiting bij Hitler Duitsland.

Op 15 mei 1955 wordt in Wenen het Oostenrijks Staatsverdrag getekend waardoor Oostenrijk weer een onafhankelijke, soevereine staat wordt.

 

De geboortedag van Nijntje

21 juni 1955

Het liefste konijntje van de hele wereld

56 JAAR GELEDEN - Tijdens een zomervakantie bij Egmond aan Zee bedenkt tekenaar en illustrator Dick Bruna het konijntje Nijntje. Inmiddels is Nijntje bekend over de gehele wereld. De boekjes worden in meer dan 40 landen uitgegeven.

In het buitenland worden de verhalen van Nijntje onder de naam 'Miffy' uitgebracht. Er zijn vertalingen in onder meer het Engels, het Arabisch en zelfs in het Fries en het Latijns. In deze laatste taal heet Nijntje 'Miffa'.

In Utrecht is een Pleintje gewijd aan Nijntje: Het Nijntje Pleintje op de hoek van de Oude Gracht en de Van Asch van Wijckskade in de binnenstad van Utrecht.
Het beeldje van Nijntje op het pleintje is gemaakt door Marc Bruna, zoon van Dick Bruna: de geestelijk vader van Nijntje. 

 

Snoek of Godin?

5 oktober 1955

De Citroën DS

56 JAAR GELEDEN - De Citroën DS wordt in 1955 op de markt gebracht. In Nederland krijgt de auto de bijnaam 'snoek' (of soms ook 'strijkijzer'), in Frankrijk het meer respectvolle 'La Desse' dat zoiets als Godin betekent.

Met allerlei nieuwe technieken was de auto haar tijd ver vooruit. Zo beschikt de Snoek bijvoorbeeld over koplampen die in de bocht meedraaien en ook haar comfortabele vering is uniek. Tot 1975 worden er zo'n anderhalf miljoen exemplaren van de DS gebouwd. De auto werd ontworpen door de Italiaanse ontwerper Flaminio Bertoni. 

 

Nozems in Amsterdam

In 1955 publiceerde Vrij Nederland drie artikelen van Jan Vrijman over de nozems van de Nieuw- endijk in Amsterdam.

20 eeuwen Nederland: Nozems >
De werkelijkheid van Jan Vrijman >

 

De eerste draadloze tv-afstandsbediening

In 1955 introduceert het Amerikaanse elektroni- cabedrijf Zenith de Flashmatic, de eerste draad- loze tv-afstandsbediening.

Met de Flashmatic kon je vier fotocellen active- ren die in de vier hoeken van het televisietoestel waren ingebouwd. Er waren vier opties: aan- en uitzetten van het beeld, aan- en uitzetten van het geluid en het met de klok mee en tegen de klok in wisselen van kanalen. De Flashmatic werd uitgevonden door Zenith's ingenieur Eugene Polley. In 1956 lanceerde Zenith de po- pulaire tv-afstandsbediening Space Command.

Wiki: afstandsbediening >
Zenith Flashmatic >
Tijdlijn het digitale tijdperk >

 

De eerste kinderprogramma's op televisie

Op donderdag 06 januari 1955 wordt door de KRO (Katholieke Radio Omroep) het eerste kin- derprogramma op de Nederlandse televisie uit- gezonden.

Het programma heette ‘Opstand in de kribbe', een toneelspel van de Volendammer Pé Mühren over rebellerende beelden in een kerststal. De KRO startte op 03 februari 1955 met de eerste aflevering van de poppenserie 'Dappere Dodo' waarvan tussen 1955 en 1964 75 afleveringen werden uitgezonden. De NCRV (Nederlands Christelijke Radiovereniging) zond op 20 april en 02 november 1955 twee live-uitzendingen uit van een klucht rondom de zwerver Swiebertje die gespeeld werd door de acteur Joop Doderer (1921-2005). In 1961 werd Swiebertje een echte televisieserie geschreven door John uit den Boogaard waarvan de laatste aflevering op 25 april 1975 werd uitgezonden. In 2001 kreeg Joop Doderer tijdens het Televizierring Gala de Signaalprijs uitgereikt nadat het publiek Swie- bertje gekozen had tot het beste programma in vijftig jaar Nederlandse televisiegeschiedenis. Tante Hannie Lips van de KRO was de eerste omroepster die kinderprogramma's aankondig- de. Haar televisieact was het zwaaien met de handen voor het gezicht.

KRO: geschiedenis >
NCRV: classics >